West Kenia en Oeganda

Lake Baringo

We steken weer even de evenaar over naar het noordelijk halfrond om naar Lake Baringo te gaan. We staan bij Robert's Camp direct aan het water met heel veel vogels en een nijlpaard voor de deur.

Van Serawit, onze gids en hulp  in Wondo Genet in Ethiopië, waar we overvallen zijn, krijgen we een e-mail dat de hoofdmisdadiger is gearresteerd. Toch nog gerechtigheid!

Wanneer we 's ochtends wakker worden liggen er zeven nijlpaarden vlak voor onze kampeerplek in het water. We maken met Cliff, een fantastische gids die ons door Peter en Leonie is aanbevolen in twee dagen twee bird-watching-wandelingen, een natuurwandeling en een boottocht (video). We zien veel nieuwe vogelsoorten, slangen, schorpioenen en spinnen. Een van de eilanden waar we naartoe varen wordt bewoond door één familie, bestaande uit een man, vijf vrouwen en 28 kinderen. Margriet bakt weer eens zelf brood.

Waarschijnlijk door blokkade van een ondergrondse rivier staan alle meren in de Riftvallei erg hoog. Het niveau van het Baringo-meer is een jaar of drie geleden in zeven maanden tijd met tien meter gestegen en is het oppervlak van het meer anderhalf keer zo groot geworden. Langs het meer zijn resorts, scholen, huizen en pompstations ondergelopen en is een deel van de camping blank komen te staan. In het vroegere huis van de manager van de camping woont nu een nijlpaardenfamilie. Als we met Cliff rondgaan wijst hij regelmatig melancholiek naar een half uit het water stekende bouwval en vertelt wat het was. Het is ook nauwelijks voorstelbaar wat het voor de bevolking geweest moet zijn: iedere dag zie je het water verder stijgen en zie je je spullen en inkomen in het water verdwijnen terwijl je niet weet wanneer het ophoudt en je van de overheid in Nairobi nauwelijks hulp te vewachten hebt.

De omstandigheden voor de lokale bevolking in het gebied zijn om nog meer redenen heel ongunstig. Niet alleen het stijgende water heeft voor problemen gezorgd, ook is het aantal toeristen teruggelopen door de berichten over terreuraanslagen in Kenia en heeft de regentijd weinig regen gebracht, waardoor veel vee sterft ten gevolge van onvoldoende graasgras. De visvangst is de enige inkomstenbron die niet onder de gebeurtenissen geleden heeft. Het valt op dat veel mensen bruine vlekken op hun tanden hebben, veroorzaakt door het hoge fluorgehalte in het meer. Het meer is de enige bron van drinkwater, omdat pogingen om putten te slaan zijn mislukt.

Toch zijn de mensen vrolijk en ook is Cliff is verbazingwekkend optimistisch. Hij vertelt dat alle mensen in het gebied, waar hij met een weids gebaar naar wijst, zijn families zijn. De gemeente betaalt de studie van talentvolle inwoners en heeft ook zijn opleiding tot ornitholoog betaalt. Hij heeft nu een inkomen uit langere trips die hij maakt met toeristen, maar moet het geld dat betaald wordt door toeristen aan Lake Baringo als aflossing van de studieschuld afdragen aan de gemeente. Zijn grootmoeder van 91 leeft nog in goede gezondheid en heeft honderd kinderen en kleinkinderen. Er is een hut voor haar gebouwd naast het huis van haar oudste kind en haar kleinkinderen zorgen nu voor haar. Cliff heeft twee schoolgaande zoons en zijn vrouw heeft wat inkomen uit de verkoop van gehaakte kleding en sieraden.

Kakamega Rain Forest

In Kenia is nog een klein stuk tropisch regenwoud over van een gebied dat zich door Congo tot west Afrika uitstrekte, maar door menselijk ingrijpen steeds kleiner geworden is. De verantwoordelijkheid voor een deel ervan, Kakamega South, is in 2006 overgenomen door de lokale gemeenschap, die nu uit toerisme en andere bronnen een inkomen probeert te halen. Er worden nieuwe bomen gekweekt en er wordt streng op toegezien dat niet illegaal gekapt, gestroopt of vuur gestookt wordt; overtreding kan een gevangenisstraf van zeven jaar betekenen, af te kopen voor KES 50.000 (ca. € 400). Om het hele gebied heen zijn theeplantages om de grenzen duidelijk te markeren. Tijdens een wandeling met gids Nancy zien we vooral veel vlinders en bijzondere bomen en planten.

Nancy woont sinds haar man bij de onlusten in 2007 overleed met haar drie schoolgaande kinderen bij haar moeder. Na een opleiding van vijf jaar werd ze gids en krijgt 20% van het geld dat toeristen voor een wandeling betalen (in ons geval € 16 voor een wandeling van vier uur). Ieder gezin heeft recht op 0,4 ha grond om eigen groente e.d. te verbouwen. Zoals het hoort in een tropisch regenwoud worden we 's middags getracteerd op een forse regen- en onweersbui.

Op de camping (Kakamega Rain Forest Resthouse and Camping) ontmoeten we Steven en Nia, twee Canadese studenten die acht weken in een klein dorpje te wonen om de opbrengst van een project om lokaal voedsel te verbouwen voor eigen gebruik en verkoop voor de ondersteuning van AIDS-wezen zo te verbeteren dat het zonder subsidie verder kan draaien.

Sipi Falls (Oeganda)

De grensovergang tussen Kenia en Oeganda verloopt probleemloos. Het is een rommelig, typisch Afrikaans geheel met allerlei loketjes en druk gebarende types die hun diensten aanbieden, omdat ze niet willen begrijpen dat we na de 23 grensovergangen van deze reis zelf wel ongeveer weten hoe het werkt. In een uur hebben we alle stempels en zijn we zelfs zonder gezeur over roadtax of een verzekering op weg in Oeganda.

Onze eerste stop in Oeganda is Sipi Falls. Vanaf onze kampeerplaats bij Moses Camp hebben we een fantastisch uitzicht direct op de waterval.

Oeganda maakt een duidelijk armere indruk dan Kenia en doet meer aan Ethiopië denken, terwijl de mensen ook minder hartelijk en vrolijk zijn. We zien de armoede bijvoorbeeld aan het aantal mensen dat met water sjouwt en het blijkt ook uit de statistieken. In 2009 maakte maar ruim eenderde van de Oegandese kinderen de basisschool af, had minder dan de helft van de bevolking toegang tot goed drinkwater en maar vier procent de beschikking over elektriciteit, terwijl de gemiddelde levensverwachting nog geen 46 jaar was. Het gedrag van de lokale "gidsen" in Sipi doet ook aan zuid Ethiopië denken en het is duidelijk meer kwantiteit dan kwaliteit; we kiezen er daarom voor zelf te gaan wandelen.

Jinja

De volgende stop is Jinja. Langs wegen die beter zijn dan de Keniaanse zien we veel vrouwen in prachtige gekleurde jurken met sjerpen lopen ter gelegenheid van martelaarsdag, een algemene feestdag. We blijven ons verbazen hoeveel spullen de Oegandezen achterop een fiets of brommer weten te krijgen: een driezitsbank, een halve bananenoogst, twintig matrassen of vier passagiers, desnoods inclusief baby's, het kan allemaal.

We slaan ons kamp op bij Wim en Monique, een Nederlands paar dat onder andere tweeëeneenhalf jaar door Afrika gereisd heeft en daarna op een prachtige plek aan de Witte Nijl is neergestreken. Ze exploiteren een aantal huisjes, maar af en toe zijn rondtrekkende overlanders ook meer dan welkom (www.HollandParkUganda.com). Twee dagen luieren (we beginnen al aardig het Afrikaanse ritme over te nemen), zwemmen, boodschappen doen, wat onderhoud aan het woongedeelte van Dappere Dodo plegen en mail bijwerken bevalt dan ook uitstekend. We eten volkorenbrood en krentenbollen die gebakken zijn door een Nederlandse bakker die zich in Oeganda gevestigd heeft (te koop bij onder andere Flavours in Jinja); njam njam....

Griffin Falls

Met moeite scheuren we ons los van het heerlijke plekje bij Wim en Monique en rijden na een tussenstop om groente en fruit te kopen (video) een klein stukje verder naar Griffin Falls Camp in Mabira Forest. Daar maken we met een gids een boswandeling naar de waterval. Het bos zelf is echt tropisch regenwoud van dichte bomen waardoor geen zonlicht bij de grond komt, maar de waterval ruikt naar gist door afvalwaterlozingen van de suikerfabriek in de buurt. Op de camping ontmoeten we drie Canadese academici die onderzoek naar kikkers doen: iedere avond komen ze terug met een uitgebreide vangst die geanalyseerd en geprepareerd wordt.

Kampala

We willen nog wat spullen inslaan en hopen Pim te ontmoeten in Kampala, daarom besluiten we daar kort naartoe te gaan. We staan bij de Red Chilli (overlanders let op: nieuwe locatie!). Dit is de standaard plek in Kampala voor overlanders. We zien voor het eerst sinds lang weer veel buitenlanders waaronder een overlandtruck, maar geen zelfstandig reizende overlanders zoals wij. Toevallig komen we langs de vestiging in Kampala van de Nederlandse bakker, dus dat wordt weer prima brood.