Addis AbebaWe vullen onze voorraad aan in de eerste redelijke supermarkt die we in Ethiopië tegenkomen en vervangen de kapotte accu. Die moet uiteraard cash betaald worden; bij de zesde pinautomaat die we proberen kunnen we geld opnemen. Daarna beginnen we aan het visumverlengtraject. Zo makkelijk als het krijgen van het visum was, zo moeilijk is het verlengen. Het begint met de screening. Er is geen nummertjestreksysteem, maar als je binnenkomt moet je achteraan gaan zitten en van stoel naar stoel opschuiven tot je vooraan bent. Dat we ons visum willen verlengen veertien dagen voor het afloopt omdat we op de afloopdatum niet meer in Addis Abeba zijn is volgens de regels onmogelijk. Dus worden we vier lagen hiërarchie langsgestuurd voor een handtekening. Daarna belanden we in een rij die goed lijkt voor een dag wachten. We wachten het niet af, maar zorgen dat we de volgende dag om kwart over acht voor de deur staan. Dat helpt, om kwart over negen staan we weer buiten. Het ophalen van de paspoorten de volgende dag zal ook snel zijn: we hebben ze terug voor we goed en wel geparkeerd hebben. We gaan naar twee plekken waar vaak overlanders komen, het Baro Pension en Wim's Holland House om te kijken of er anderen zijn met wie we samen het moeilijke traject langs het Turkanameer naar Kenia kunnen doen, maar er is niemand. Ook van Wim horen we dat er nauwelijks overlanders meer komen. We horen ook dat overlanders die terug gaan naar het noorden nu twee opties hebben: langs de westkant van Egypte naar Libië of met een Saoedisch transitvisum dat in Khartoum verkrijgbaar is van Port Sudan via Jeddah naar Jordanië. We nemen afscheid van Daniel en Aminata bij wie we drie dagen gelogeerd hebben. We hebben tevergeefs gezocht naar een passend cadeautje en daarom besloten tot een extra gift aan Mambo Poa (www.MamboPoa.nl). Mambo Poa is een kleinschalige, door Daniel opgerichte charitatieve instelling die het aan begaafde Ethiopische kinderen uit een arme omgeving mogelijk maakt een opleiding te volgen. Mambo Poa is efficiënt opgezet, waardoor de overhead verbazingwekkend laag is. Van harte aanbevolen! Het MerengebiedWe bezoeken het prehistorische terrein bij Awash en de obelisken bij Tiya. Het Melka Kunture prehistorische terrein is een van de plaatsen waar de eerste tekenen van menselijk leven gevonden zijn. Het oudste stuk is tussen de 3,5 en 4 miljoen jaar oud, het oudste gevonden gereedschap is twee miljoen jaar oud. We zijn niet ver van de plek waar overblijfselen van de oudste mens ("Lucy") gevonden zijn. Er is een tentoonstelling met veel uitleg in het Engels met prehistorische schedels, gereedschappen en nijlpaardbotten en twee stukken opgraving. Op een stuk van zo'n veertig vierkante meter zijn tweeduizend gereedschappen gevonden. De obelisken bij Tiya zijn tot zo'n twee meter hoog en zijn uitgeroepen tot een UNESCO-site. Het zijn er ongeveer dertig, met allerlei symbolen. Over de afkomst is heel weinig bekend. We vinden een kampeerplek en staan een dag bij het Green Valley Resort, een mooie maar voor de aangeboden faciliteiten dure plaats aan het Ziway-meer (video) waar de ibissen gevoerd worden (video) en ook heel veel andere vogels zijn (video). Daarna trekken we door naar Awassa aan het Awassameer. We staan een dag op de Adenium Campsite. Het is een bekende plek voor overlanders, maar ook hier zijn we alleen. De vismarkt is Awassa is een levendig gebeuren met vissers die hun netten in orde maken en vis sorteren (video). We worden er wel erg moe van het gezeur: mannetjes die beweren dat we de vismarkt niet op kunnen zonder gids, het vijftigste jongetje dat een boodschappentas probeert te verkopen, andere jongens die tegen onze nadrukkelijke zin toch Dappere Dodo gaan poetsen en kinderen van wie de handen maar één stand hebben: ophouden om te zeuren om geld, pennen, snoepjes of t-shirts. Onderweg in Shashemene proberen we geld te pinnen, maar geen enkele ATM doet het, want er is weer eens "no network". Het is ongelofelijk hoe slecht het telefoonsysteem in Ethiopië functioneert; toch loopt iedereen met een mobiele telefoon. We zijn blij dat we een satelliettelefoon bij ons hebben, niet alleen voor de gebieden zonder GSM-dekking, maar gewoon om een telefoon te hebben die het altijd doet. Je moet er niet aan denken dat je een bedrijf zou moeten runnen met deze communicatiekwaliteit. Wondo GenetWondo Genet is een plaatsje in de buurt van Awassa met hete bronnen; het is een bekend uitstapje voor Ethiopiërs (video). We staan op het mooie terrein van het Wondo Genet Hotel met veel vogels en apen. Helaas wordt het voor ons (ge)wondo renet. Wanneer een wandelingetje in de buurt gaan maken worden we eerst weer lastiggevallen door zogenaamde gidsen die ons willen aanpraten dat we een van hen moeten meenemen voor onze veiligheid. Wanneer we ze kwijt zijn ontmoeten we een man met een herdersstok die met ons mee begint te lopen, maar geen woord Engels spreekt. Even later duikt er weer een "gids" op die zijn diensten probeert te verkopen en mee blijft lopen. Als we op een kwartier afstand van het hotel zijn besluiten we terug te gaan, omdat er grijze wolken komen en we het gedoe niet prettig vinden. Plotseling begint de man met de stok Margriet en vooral Jan te slaan en probeert Jan's videocamera te stelen. De "gids" gaat ervandoor met het fototoestel van Margriet. Ze hollen weg als er andere mensen aankomen. Iedereen bij het hotel en onderweg is zeer ontdaan: zoiets is nog nooit voorgekomen en het is niet alleen slecht voor Wondo Genet, maar voor heel Ethiopië. De politie komt erbij en gaat met een groot team op zoek. Intussen gaan we met twee mensen van het hotel en een echte gids langs bij de EHBO in Sashemene, waar Jan vier hechtingen krijgt. De eerste indruk van de EHBO-post is door verlichting en rommel op de vloer niet geweldig, maar het gebeurt allemaal heel steriel en professioneel. Het gebeurt wel met Ethiopische efficiency: hoewel er misschien een kwartier behandeld wordt zijn we al met al vier uur onderweg. De deur van de behandelkamer blijft open staan, dus hebben we weer volop toeschouwers, van wie niet duidelijk is of het om personeel, patiënten of zomaar belangstellenden gaat. Het hotel neemt de EHBO-kosten voor zijn rekening en geeft ons ook gratis een kamer, die we overigens alleen gebruiken voor de douche. Wanneer we er terugkomen horen we dat de namen en adressen van de daders bekend zijn, maar dat ze nog niet zijn gevonden. 's nachts zoekt een team van een stuk of tien soldaten verder. We blijven nog een dag staan. Al het hotelpersoneel komt langs om te informeren naar ons welzijn en zich te verontschuldigen voor het gebeurde. We zijn na de soms negatieve ervaringen met Ethiopiërs gerourd door de vriendelijkheid en het medeleven van alle mensen. De hoteldirecteur biedt alle hulp aan die nodig is en verbaast zich dat we liever in Dappere Dodo slapen dan in een hotelbed. De commandant van de lokale politie komt zich met een gevolg van 25 mensen persoonlijk op de hoogte stellen en ook de directeur van het toeristenbureau komt zich verontschuldigen. Er is 's ochtends spoedoverleg geweest tussen onder andere de politiecommandant, de burgemeester en de de voorzitter van de rechtbank; ja, dit wordt echt hoog opgenomen. Het blijkt dat een van de daders al twee keer in de Ethiopische "Opsporing verzocht" geweest is en de ander een gewezen atleet is die om disciplinaire redenen verwijderd is. Informanten van de politie hebben laten weten dat de camera te koop is aangeboden, dus we houden hoop dat hij weer boven water komt. 's middags gaan we eerst naar de politie om proces verbaal op te laten maken en daarna naar de EHBO voor een rapport dat de politie nodig heeft. Helaas, de rapportenschrijver is al weg, dus morgen terugkomen. Het kost uiteindelijk nog een ochtend om de rapporten gemaakt en bij de politie te krijgen. Het volgende nieuws is dat de mannen in een hotel gesignaleerd zijn, maar wisten te vluchten toen een auto vol politieagenten aankwam. Een kwartier nadat we vertrokken zijn na de Bale Mountains stuurt de hotelmanager het bericht dat de camera terecht is. Helaas doet Ethiopia Telecom er een halve dag over om de SMS af te leveren, zodat we hem moeten ophalen als we terugkomen. Serawit, de gids die meegegaan is naar de EHBO gaat ook mee om de papieren voor de politie te regelen. Hij vertelt dat hij een paar jaar voor verpleegkundige gestudeerd heeft maar nu als gids werkt om zijn verdere studie te kunnen betalen: € 160 collegegeld per jaar en € 20 huur per maand. Hij komt uit een christelijk gezin met zes kinderen. Zijn vader heeft naast zijn moeder nog twee vrouwen en in totaal 23 kinderen. Zijn vader woont bij een andere vrouw. Vijf van de zes kinderen wonen nog thuis en zijn niet getrouwd. Niemand heeft een vaste baan, ze verdienen wat geld met de verkoop van koffie op de markt. Het is ook niet gemakkelijk een baan te vinden op een plek waar tienduizend mensen wonen en waar het hotel met 95 banen de enige particuliere werkgever is. Zijn oudste zus heeft twee jaar in Libanon als hulp in de huishouding gewerkt. Serawit probeert samen met haar € 480 bij elkaar te brengen zodat hun moeder een winkeltje kan beginnen voor haar eigen levensonderhoud. De grootmoeder van Serawit heeft vroeger ook bij zijn familie gewoond, maar woont nu in de kerk om te bidden. Veel oude mensen doen dat, vooral vrouwen. In de kerk van zijn grootmoeder wonen er nu dertig. De kerk voorziet in haar levensonderhoud en als Serawit wat geld verdiend heeft gaat hij ook wat brengen. Bale Mountains National ParkHet Bale Mountains National Park is het belangrijkste natuurgebied van Ethiopië. We overnachten bij de pas geprivatiseerde Dinsha Lodge & Camping in het park. Hoewel er van alles verbeterd en gerepareerd kan of moet worden zit het personeel te kaarten en zit de nieuwe manager in de zon; er zijn allerlei plannen voor grote wijzigingen, maar voorlopig is alleen de tarievenlijst veranderd en blijven de kleine dingen liggen; onvoorstelbaar in westerse ogen, maar meer regel dan uitzondering in Afrika. De lodge ligt op 3300 meter, tot ongenoegen van de kookplaat; voor het eerst sinds lang hebben we 's ochtends de petroleumbrander nodig voor koffiewater. We zien verschillende soorten antilopen, heel veel wrattenzijnen, apen en allerlei soorten vogels; het is een prachtig gebied voor een ontspannen wandeling. Eindelijk kan Margriet weer eens brood bakken in de Dutch Oven. Na nog een ochtendwandeling gaan we door naar de Sanetti-hoogvlakte op 4100 meter. Dit is de enige plaats waar de Ethiopische wolf voorkomt, de meest bedreigde wolvensoort waarvan er nog een paar honderd zijn. Kort na aankomst 's middags zien we een wolf, tegen de schemering, de tijd waarop je normaal meer dieren verwacht, regent of mist het; het enige zoogdier dat we dan nog zien is een konijn. Een anticlimax is dat er overdag vee graast op de hoogvlakte. Dappere Dodo brengt ons met een enkel prutteltje maar verder probleemloos, voor de kookplaat is de hoogte teveel gevraagd, zelfs 's middags bij relatief hoge accuspanning en temperatuur. 's avonds mogen we het huisje gebruiken dat er staat voor onderzoekers. Er is een houtkachel waarop ook gekookt kan worden, zodat we het gelukkig een beetje warm kunnen stoken. Voor we de volgende ochtend terug gaan maken we nog een wandeling. Het is een prachtige Afro-alpine omgeving, maar de wind is snijdend koud en we zien geen dieren meer. Terug naar Wondo GenetWe rijden terug door het vruchtbaarste gebied van Ethiopië en zien dan ook relatief grote percelen grond en meer tractoren in plaats van trekvee. Toch is het een aantrekkelijk landschap met mooi, ronde boerderijtjes met rieten daken waarvan het erf is begrensd met natuurstenen muren of cactussen. We horen dat de twee mannen die ons overvielen op een motor gevlucht zijn, maar dat hun ouders zijn gearresteerd en gevangen zitten in de hoop dat de mannen zich melden; zo gaat dat in Ethiopië. Ze hadden het fototoestel voor €200 (ongeveer de helft van de nieuwprijs) verkocht aan een handelaar in een dorp vlakbij. De handelaar werd getipt dat het toestel gezocht werd, probeerde met een motor te vluchten, maar werd door de politie gearresteerd en zit nu in de gevangenis. De man met de stok is een echte crimineel: hij heeft er al vijf jaar gevangenis opzitten en heeft in verschillende plaatsen in Ethiopië buitenlanders beroofd. De verwachting is dat hij vijftien jaar krijgt als hij gepakt wordt; ook dat is Ethiopië. Helaas moeten we het verzoek afslaan om op de rechtszitting te verschijnen. Het verhaal is in de lokale pers en op de lokale radio verschenen en het hele dorp kent het; we zijn nog meer een bezienswaardigheid dan we altijd al zijn. Ook boeren in de omgeving zijn nog steeds heel boos en verontwaardigd, niet alleen omdat zoiets in Ethiopië niet hoort te gebeuren, maar ook omdat toeristen vaak lokale projecten zoals scholen ondersteunen. Zulke mensen moet je te vriend houden. Het fototoestel krijgen we onbeschadigd terug. We slapen 's nachts slecht. Er is weer eens een orthodox-christelijke feestdag en er is een kerk die vroeger een privékerk van keizer Haile Selassie was naast het hotel. Om tien uur 's avonds komt een groep in witte gewaden gehulde, vrolijk zingende vrouwen bij de kerk. De hele nacht wordt er gepreekt en gezongen door een priester die dat zo vals mogelijk doet. Uiteindenlijk gaat de dienst tot ongeveer elf uur de volgende ochtend door. De orthodox-christelijke kerken hebben de gewoonte van de mohammedanen overgenomen om een luidspreker op het dak te zetten waarmee het hele gebeuren integraal wordt uitgezonden. Waarom valt hier altijd de electriciteit uit, maar niet nu? Wanneer de kerk even stil is worden we wakker gehouden door een andere Afrikaanse gewoonte: de auto naast Dappere Dodo wordt gestart, de motor ervan blijft een half uur lopen en wordt dan weer uitgezet. 's middags maken we met Serawit een wandeling door de omgeving. Het landschap is prachtig afwisselend en we zien allerlei nieuwe vogelsoorten, waaronder veel endemische. We zien ook veel mensen met pakken of karren sqat, een drug die in Nederland veel door Somaliërs gebruikt wordt en sinds kort verboden is. De mensen zijn onderweg naar de sqat-nachtmarkt die hier gehouden wordt.
2 Comments
Bahir DarWe houden een rustige dag op de camping. We zien weer hetzelfde dat we steeds gezien hebben: het groen wordt heel mooi verzorgd, maar hang- en sluitwerk, sanitair en elektriciteit is gammel en vies. De verlichting doet aan een gevangenis denken, maar het eten is goed en goedkoop (video). Jan gaat naar de kapper. Waar dat in de Emiraten goed en goedkoop was, is het nu geen succes. De kapper verteld dat hij nooit opgeleid is, maar dat het kappen een familietraditie is, zijn vader en broer doen het ook. Helaas, de coiffure van Jan roept na deze operatie net iets te veel associaties met bloempotten op. Ze zijn hier gewend aan kroeshaar en dat is dus te merken. We ontmoeten Colin en Diana uit Engeland. Ze zijn al zestien maanden onderweg in Afrika en zijn nu aan het uitpuzzelen hoe ze in Europa kunnen komen. Ze zitten boordevol tips. Ook Pim is uit Soedan aangekomen en staat onverwacht op de camping. We maken afspraken met Pim om samen naar de Danakil Depression te gaan. Het valt weer op hoeveel mensen er overal rondlopen, zeker rondom de dorpen, maar ook daarbuiten. Wanneer er markt is in een dorp trekken er hele drommen naartoe. Maar ook wanneer je denkt een rustig lunchplekje op een berg te hebben staan er drekt twaalf kinderen om je heen die blijven staren tot je vertrekt. Eigenlijk wel begrijpelijk, want wij zijn minstens zo bezienswaardig als zij en wij komen ook naar hen kijken. Zeker in de dorpen is de armoede groot: iedereen loopt in oude, vieze kleren. Het valt op hoe laag de gemiddelde leeftijd is van de mensen. Het heeft waarschijnlijk te maken met de hoge kindersterfte. Nog niet zo lang geleden werd een op de drie kinderen in bepaalde gebieden vijf jaar, nu een op de twee. Het betekent wel dat de bevolking anderhalf keer zo snel groeit. De lage levensverwachting van jonge kinderen verklaart ook waarom ouders er weinig in investeren. Ze krijgen pas hun echte naam als ze vijf zijn en er wordt weinig aandacht besteed aan het bijbrengen van kennis en vaardigheden in de levensfase dat ze er het meeste voor open staan. Ze moeten ook al heel snel een economische bijdrage gaan leveren, al is het maar passen op een jonger broertje of zusje of het verkopen van kauwgum. Het valt ook op hoeveel auto's van internationale hulporganisaties er rondrijden. Het is voor ons niet duidelijk of het een probleem oplost of het in stand houdt. Iedere buitenlander wordt in elk geval met bedelen benaderd. Ook de jongste kinderen zullen altijd om geld en pennen vragen. Maar in het algemeen zijn de mensen vriendelijk en vrolijk. Er is in elk geval veel meer leven dan in de Arabische landen. GonderWe zijn nu bijna verlost van de oproepen tot gebed om vijf uur 's ochtends, maar daar zijn kerkdiensten die om half vijf 's ochtends beginnen, drie uur duren, in de loop van de dag herhaald worden, net zo weinig melodieus zijn als de Islamitische gebedsoproepen en via luidsprekers over de omgeving worden uitgespreid voor teruggekomen. In een plaats als Gonder met 44 kerken waar dit door elkaar gebeurt leidt dit tot een kakefonie die niet echt aantrekkelijk is. We overnachten op de binnenplaats van het Belegez Pension, een bekende plek voor overlanders. De kerk Debre Berham Selassie heeft waarschijnlijk de mooiste verzameling schilderingen van Ethiopië. Ze stammen uit de zeventiende eeuw. Vooral de 104 mysterieuze gezichten op het plafond zijn bijzonder. We komen bij een groep kerkgangers die aan de "koffie na de dienst", in dit geval injera (het nationale "staple food" van Ethiopië) en een drank waarvan we niet kunnen achterhalen wat het is. Wanneer we veertien dagen blijven kunnen we worden ingewijd in de gemeenschap (video). We zien er maar van af. Ook uit de zeventiende eeuw is de Royal Enclosure (video). Het is een verzameling kastelen die naast elkaar op een terrein staan: iedere nieuwe koning bouwde zijn eigen kasteel. Het is nu een Unesco Heritage. Het is ook een prima decor voor bruidsfoto's (video) Onderweg van Gonder naar Debark vinden we een begrafenisstoet op onze weg: echt Noord-Ethiopisch met heel veel mensen in witte gewaden (video). Simien Mountains National ParkSimien Mountains National Park (video) is een berggebied tot vierduizend meter hoogte. We rijden naar het uitgangspunt Debark (video) en overnachten op de binnenplaats van het Simien Park Hotel. Onderweg komen we een heel grote begrafenisstoet tegen. We regelen de dagtocht en gaan nog even Debark in. Wat een chaos en armoede! Zo hebben we het nog niet eerder gezien! Met alle toeristen die het park ingaan moet een scout mee, zogenaamd voor als er ooit een luipaard voorbij komt, maar vooral voor de werkgelegenheid. Het is even puzzelen, omdat Dappere Dodo niet is ingericht op het meenemen van passagiers, maar we kunnen de scout na wat aanpassingen achterin laten zitten. Hij ziet er indrukwekkend uit met zijn kalashnikov en camouflagekleding en is ook nog wel nuttig om paadjes en beesten aan te wijzen. Het hoogtepunt van het park is de gelata baboons. Die klimmen ' s ochtends tegen de steile kloofwand omhoog om boven gras, hun enige voedsel, te eten. We zitten tussen een groep van wel tweehonderd apen, op een paar meter afstand. Ze gaan gewoon door waar ze mee bezig zijn, zonder zich iets van je aan te trekken. Er zijn prachtige uitzichten over de kloof, waar we ook nog klifspringers zien. We gaan tot 3350 meter hoogte, maar Dappere Dodo trekt het probleemloos. AxumHet eerste deel weg van Debark naar Axum is landschappelijk prachtig, maar onverhard en kwalitatief heel slecht. Er wordt volop aan de weg gewerkt, maar dat betekent vooral stoffige vrachtauto's en wachten op het vrijmaken van wegversperringen. Met een gemiddelde snelheid vsn 25 km per uur betwijfelen we of we Axum voor donker zullen halen. Gelukkig is de tweede helft geasfalteerd, zodat we zelfs nog tijd hebben om naar de markt te gaan. We overnachten op de binnenplaats van het Africa Hotel. We krijgen er de sleutel van een kamer voor de douche en het toilet. Axum heeft een eeuw lang de handel via de Rode Zee beheerst en was daardoor het centrum van een machtig rijk. Koningen en handelslieden lieten obelisken oprichten waarvan een klein gedeelte opgegraven en verspreid over Axum te vinden is. Het zou ook het centrum van het rijk van de koningin van Sheba geweest zijn. Een waterrreservoir dat nu nog gebruikt wordt zou uit haar tijd zijn. Axum is zich duidelijk op het toerisme aan het richten. Er is heel veel nieuwbouw en pinautomaten staan overal, soms zelfs nog op een pallet of in verpakking. Ook de bestrating wordt erg opgeknapt. Als je er pas rondloopt zijn alle gidsen, tuk-tukbestuurders, souvernirverkopers en andere mensen die hun goederen en diensten aanbieden storend (zo erg hebben we het deze reis nog niet meegemaakt), maar als ze je gaan herkennen en weten dat je toch niets koopt wordt het gezeur vanzelf minder: de eerste dag werden we op een traject twaalf keer aangesproken, de tweede dag op hetzelfde stuk nog maar twee keer. Voor de St. Mary of Zion churches moet een absurde toegangsprijs van tweehonderd birr (€ 8) per persoon betaald worden. Op het terrein zijn nog wat brokken van de eerste kerk van Ethiopië, de oude kerk die wegens restauratie niet toegankelijk is, de kapel waar de ark des verbonds bewaard zou worden, een museum en een grote nieuwe kerk. De kapel met de ark is alleen voor één priester toegankelijk, zelfs de bisschop mag hem niet zien en ook voor ons wilden ze geen uitzondering maken. Het museum heeft mooie vergulde koningskronen, kledingstukken, etc., maar het is ongelofelijk hoe de spullen zijn opgesteld. Alles ligt neergesmeten in oude, vieze kasten en de verlichting bestaat uit wat TL-buizen aan het plafond waarvan tachtig procent niet werkt. Rondom de kasten ligt rommel. De grote nieuwe kerk is niet heel bijzonder, maar voor een fooi wil een hulppriester een vijfhonderd jaar oud boek voor ons openmaken. Zowel de kerk als het museum zijn op slot en worden speciaal voor ons opengemaakt. Buiten Axum is de plek waar de obelisken gemaakt werden (video). We zien de grote stenen waarin rijen gaten geboord zijn. In de gaten werd hout gestoken dat werd natgemaakt. Door het uitzetten van het hout spleet de steen. Vlak erbij is de Leeuwin van Gobedra. Het een reliëf in de rotsen van een leeuwin, volgens de legende ontstaan door een gevecht van aartsengel Michael. Wat betreft de verkrijgbaarheid van levensmiddelen zijn we op het dieptepunt van de reis tot nu toe. Fruit is er nauwelijks, groente beperkt zich tot aardappelen, uien, bieten, wortelen en spinazie en zuivel is er ondanks de vele koeien helemaal niet. De grond is vruchtbaar genoeg om heel veel andere dingen te verbouwen, maar Ethiopiërs zijn heel weinig geneigd nieuwe dingen te proberen. Heel veel jonge mannen willen alleen gids zijn om op een gemakkelijke manier aan geld van toeristen te komen. Maar we spreken ook mensen die wel idealen hebben en hun land vooruit willen helpen. Onderweg naar de markt ontmoeten we bijvoorbeeld een jongen van veertien die heel goed Engels spreekt en demonstreert all hoofdsteden van Europa te kennen. Zijn ambitie is om oogarts te worden, omdat er in Ethiopië zoveel blinden zijn. Hij komt uit een gezin van vijf kinderen. Zijn vader is bewaker in het bos en zorgt ervoor dat mensen geen bomen kappen voor brandhout; zijn moeder maakt soms manden die ze op de markt verkoopt. Op zaterdag zijn de belangrijke markten van Axum: de veemarkt (video), de algemene markt (video) en de mandenmarkt (video). Wanneer we bij de veemarkt komen is het nog niet zo druk, maar we zien wel op alle wegen mannen met kuddes naar de markt toe komen. Een koe is te koop voor tweehonderd euro. De algemene markt is wel heel druk. Het assortiment is niet uitgebreider dan wat we eerder gezien hebben, maar nu zitten overal vrouwen die de handelswaar die ze uit hun dorp hebben meegebracht proberen te verkopen. MekeleMekele wordt het startpunt van onze excursie naar de Danakil Depression. De route van Axum naar Mekele gaat door heel mooi, bergachtig gebied. In Mekele staan we weer bij een hotel, het Hilltop Hotel, en krijgen een kamer voor douche en toilet. Vanuit Mekele bezoeken we drie van de honderdvijftig uit rotsen uitgehouwen kerken: Chirkos, Abraha Atsbeha en Dugem Selassie (video). Ze zijn niet zo perfect als de kerken in Lalibela, die we tijdens onze vorige trip gezien hebben, maar toch indrukwekkend. De route gaat door prachtig, bergachtig gebied. We zien weer veel heel mooie, grote bomen en verbazen ons dat er nog zoveel staan die niet als brandhout verdwenen zijn. Voor het eerst hebben we het soort problemen met Ethiopiërs waar we veel klachten over gehoord hebben. Bij Abraha Atsbeha ontstaat zo'n groot conflict over betaling van toegang dat de priester (als hij die naam mag dragen) begint te dreigen met stokken en stenen, bij Dugem Selassie hebben we discussie met iemand die beweert officiële gids te zijn en een buitensporig bedrag wil hebben en tijdens de lunch hebben we de gebruikelijke toeschouwers, waarvan een een schaar van onze tafel pikt die we na achtervolging terugkrijgen. Later blijkt dat er wel een mes verdwenen is. Tenslotte hebben we bij het hotel een langdurig meningsverschil over electriciteitsgebruik en is er een broek die te drogen hing verdwenen. Sowieso is Ethiopië druk bezig zich uit de toeristische markt te prijzen met toegangsprijzen voor kerken van vier tot acht euro per persoon per kerk. We ontmoeten Pim weer met wie we samen de Danakil-trip zullen doen. Hij is slachtoffer geworden van een bekend Ethiopisch fenomeen: acterruit van de auto kapotgegooid met een steen. Danakil DepressionDe Danakil Depression is een buitengewoon onherbergzaam gebied in noord-oost Ethiopië (video). Het ligt honderd meter onder zeeniveau en is een van de warmste gebieden op aarde. Het wordt bewoond door de Afar, een nomadisch, islamitisch volk dat leeft van kamelenteelt en zoutwinning. In het gebied is de Erta Ale-vulkaan. De rit naar de vulkaan gaat over een buitengewoon slechte weg. Voor de laatste tachtig kilometer is zes uur nodig. De laatste vijftien kilometer gaan over een pad door het lavagesteente. Omdat toeristen die de rit met eigen auto maken er bijna altijd met grote (banden)schade uitkomen, besluiten we samen met Pim en Marjan aan een georganiseerde tour van vier dagen mee te doen. Er doen ook twee Franse overlanders mee. De eerste dag eindigt in Hamed Ela, een dorpje zonder waterleiding of electriciteit, nadat we onderweg de permits hebben gehaald en twee politieagenten hebben opgepikt die de verdere reis met ons mee zullen gaan. Onderweg komen langs een kamp met vluchtelingen uit Eritrea. Alles wat nodig is voor de overnachting is met onze LandCruisers meegekomen, waaronder matrassen, al het water en al het eten. Alleen kale houten bedden komen uit het dorpje, waar we in de open lucht op slapen. Het dorpje is ook de basis voor militairen in het gebied, dat dicht bij Eritrea ligt. Bij hun verblijf gaat van half zeven tot tien uur de electriciteitsgenerator aan, zodat er vanaf acht uur koud bier is en TV gekeken kan worden. De GSM-mast werkt van acht uur 's ochtends tot middernacht. De dorpsbewoners wonen in huizen van eucaliptushout dat overspannen is met palmmatten en water komt uit de rivier verderop. Er is wel een schooltje waar 's winters van zes uur tot elf uur lesgegeven wordt; daarna is het te warm. Dit is het winterverblijf. In de zomer gaan de bewoners naar de hoogvlakte, waar het minder warm is. De tweede dag gaan we verder richting vulkaan. We zijn blij dat we Dappere Dodo niet aan deze beproeving blootgesteld hebben, maar het is wel leerzaam om te zien hoe onze chauffeur door de zandsporen worstelt. Voor we vertrekken zien we een groepje mensen zitten wachten of er een vrachtauto naar Mekele gaat. Als er vandaag geen komt zitten ze er morgen weer. Het laatste stuk naar de vulkaan is een voettocht van zeven kilometer over hobbelige lavapaden waarvan we het grootste gedeelte in het donker afleggen. Intussen zijn er ook militairen voor bewaking gekomen. Het schouwspel van de vulkaan is adembenemend: een gloeiend hete, kolkende massa waar steeds op andere plaatsen vuursporen en stenengooiende vuurbubbels te zien zijn (zie video). We overnachten vlakbij de vulkaan en gaan 's ochtends vroeg nog een keer kijken terwijl de zon opkomt. Dan zien we ook de massa grijze lava die langzaam golft tussen het vuur. Als we teruglopen, nu bij daglicht, zien we ook de fantastische vormen waarin het lava is terechtgekomen: soms is het als een versteende vloeistof die langzaam gestold is, soms is stolsel gebroken in messcherpe stenen. Nadat we een deel van de terugrit gemaakt hebben gaan we naar een zoutmeer (video). In vergelijking hiermee zijn de zoutvlaktes die we in Iran en Tunesië gezien hebben kinderspel. Ze zoutlaag is achthonderd meter die en ontstaan in de tijd dat het gebied nog met de Rode Zee verbonden was. Op de laatste dag gaan we naar Dalol, een vukanisch veld met prachtige gele zwavelstructuren (video ), grillige heuvels met grotten (video) en borrelende watertjes (video). Tenslotte gaan we naar de zoutwinning (zie video). Dit wordt al twee duizend jaar gedaan en gebeurt ook nu nog op traditionele manier: platen zout worden losgehakt uit de grond, tot rechte blokken gehakt en met een kamelenkaraan in een tocht van een week naar Mekele gebracht: ongelofelijk inspannend on het hele jaar door in de verzengende hitte te doen. We hadden slechte verhalen gelezen over de reisbureaus die Danakil-tours organiseren, maar zijn heel tevreden over de opzet van de trip. Het eten was goed en vegetarisch, behalve op de laatste dag toen in een dorp een geit gekocht werd, die werd geslacht voor het diner. Overnachtingen waren zo goed als de omstandigheden het toelieten, er was voldoende begeleiding en aandacht voor speciale behoeftes. We praten met Yonas, onze gids, over de economische en sociale uitdagingen van Ethiopië. Hij is optimistisch: er word minder geld uitgegeven aan het leger, omdat de meeste conflicten met buurlanden zijn opgelost en geld nu besteed wordt aan infrastructuur en scholen. De opgave is ook niet gering: 52% van de bevolking is jonger dan vijftien jaar, een bevolking die groeit met 2,5% per jaar, zodat Ethiopië nu bijna negentig miljoen inwoners heeft. Veel infrastructuur wordt gefinancierd en gebouwd door China, de dreigende nieuwe koloniale macht. Dertig procent van de Ethiopische bevolking is islamitisch, de helft othodox christelijk; in tegenstelling tot in veel andere landen leven beide bevolkingsgroepen harmonisch samen. Yonas is niet van plan een gezin van dertien kinderen te stichten, zoals nu gebruikelijk is als oudedagsvoorziening: over twee jaar heeft hij voldoende geld verdiend en is dan dertig. Hij gaat dan een vrouw zoeken en wil één kind; "Je moet geld hebben of een goede baan, anders moet je geen kinderen nemen." Als we terugkomen in Mekele wacht ons een onaangename verassing: de accu's van Dappere Dodo zijn leeg, waardoor hij niet meer start. Met hulp komen we bij het Hilltop Hotel, handig om de volgende dag van de helling af de motor aan de gang te krijgen. Het blijkt dat een accu versleten is. We starten voorlopig op de andere, maar moeten hem in Addis Abeba vervangen. Naar Addis AbebaDoor het gedoe met de accu vertrekken we pas aan het begin van de middag. We komen dan ook niet ver. We rijden door een mooi landschap met veel terassen, maar op het laatst mist het. We overnachten bij het Adahu Hotel in Maychew, geen aanrader. Wanneer we 's ochtends willen douchen ontaardt dit in een zwerftocht met personeel door het hotel, op zoek naar een kamer met douche waarvan de sleutel niet kwijt is en waar geen gast in blijkt te liggen, gevolgd door de mopperende oude hotelbaas die auto's op zijn binnenplaats eigenlijk maar niks vindt en bij iedere oplossing een probleem weet. De verdere tocht gaat door totaal ander landschap dan we sinds lang gezien hebben: alles is groen en overal zijn terassen tegen de bergen. Het is de hele dag bewolkt. Weer zien we de eindeloze stromen mensen die met hout, water, hooi of vee op weg zijn. Wanneer we richting hoogvlakte gaan begint het te regenen, de eerste regen die we zien sinds Shiraz (Iran); daarna belanden we in dichte mist. In de buurt van Addis Abeba verandert de omgeving weer: het is duidelijk welvarender met beter geklede mensen en betere huizen. Er zijn minder mensen op straat en ook koeien lopen niet meer op straat, maar in de wei. We zien boerderijen met lemen muren, rieten daken en natuurstenen omheiningen die zo het openluchtmuseum in zouden kunnen. We overnachten bij Daniel, de begeleider van onze eerste reis naar Ethiopië. Accu's, scheidingsautomaten en kookplatenWe beginnen weer meer moeite te krijgen om onze dieselkookplaat, die het sinds Turkije probleemloos gedaan heeft, 's ochtends aan de gang te krijgen. We merken dat de huishoudaccu's, die we voor we vertrokken vernieuwd hebben, al minder beginnen te worden, zodat de spanning te laag wordt als we stroom trekken om de gloeispiraal van de kookplaat op te warmen. Een truc die een tijd gewerkt heeft was om de motor even te starten, zodat door de dynamo de accuspanning omhoog gaat. Dit blijkt niet meer te werken. Na wat meten en testen is de voorlopige conclusie dat dit veroorzaakt wordt door de 70A dynamo die we vlak voor vertrek vervangen hebben door een 120A dynamo. Deze levert nu zoveel stroom aan de huishoudaccu, dat de scheidingsautomaat de koppeling van de accu's uitzet. Dit gebeurt bij meer dan 70A laadstroom.
|
NieuwsbriefWanneer het internet te langzaam is of gecensureerd wordt kunnen we soms onze site niet bijwerken. We publiceren dan een nieuwsbrief. Meld je aan voor updateberichten om hem te ontvangen.
BlogBlog van onze reizen. Selecteer "Trip ..." in categoriën hieronder om een specifieke reis te kiezen en "Land..." voor een bepaald land.
Categorieën
All
Archief
January 2020
|